SGK giriş tarihine bağlı olarak değişen sosyal güvenlik sistemi, 1994, 08 ve 2018 yıllarında işe başlayanlar için yeni emeklilik modelleri sunuyor. 3600, 4500 ve 5.400 prim günü baz alınarak oluşturulan sistemlerle, belirli koşulları yerine getiren sigortalılar daha erken emeklilik hakkı elde edebilecek. Emeklilik yaşı, gün sayısı ve sigortalılık süresi gibi unsurlar dikkate alınarak hazırlanan bu düzenleme, milyonlarca çalışan için çeşitli emeklilik seçeneklerini gündeme getiriyor.
Giriş tarihine göre emeklilik koşulları yeniden düzenleniyor
Sosyal güvenlik sisteminde yapılan son yeniliklerle, ilk işe giriş tarihine bağlı olarak şartları yeniden düzenleniyor. 94, 08 ve 18 yıllarında çalışmaya başlayan sigortalılar için 3600, 4500 ve 5400 prim günü temelinde kısmi emeklilik fırsatı sağlanıyor. Yaş ve sigortalılık süresi birlikte değerlendirilerek oluşturulan bu sistemler, erken yaşta emeklilik planı yapan vatandaşlara seçenekli sistemler getiriyor.
3600, 4500 ve 5400 günle emeklilik hesabı
Türkiye’de SGK sistemi, sigorta giriş tarihine göre şekilleniyor. 1994, 2008 ve 2018 gibi kilit yıllarda çalışmaya başlayanlar için çeşitli gün sayısıyla erken emeklilik yolları oluşturuluyor. SGK sisteminde yer alan bu alternatif hesaplamalar, primi eksik olan ya da çalışma süresi sınırlı kalan sigortalılara emeklilik kapısını aralıyor.
94 yılı öncesinde 3600 gün formülü
09.09.1999 tarihinden önce çalışmaya başlayan vatandaşlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3.600 gün prim koşullarını yerine getirdiğinde kısmi emeklilik hakkı kazanabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı elli, erkek sigortalılarda ise 55 olarak belirleniyor. Aralıklı çalışmış olanlar için bu formül cazip bir çözüm sunuyor.
2008 yılında işe başlayanlara 4500 günle emeklilik yolu
1999 sonrası sigorta başlangıcı olan sigortalılar için kısmi emeklilik şartları daha ağır. Bu kişiler, 4500 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi ile emekli olabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkeklerde 60 emekliliğe ulaşabiliyor. Bu sistem, düzenli prim ödeyen ancak uzun sigortalılık süresine ulaşmakta zorlanan vatandaşlara kolaylık tanıyor.
2018 sonrası girişlerde 5400 gün şartı
2008 sonrası sigortalı olanlar için en yüksek kısmi emeklilik koşulları geçerli. Bu grupta yer alan kişiler için 5400 prim günü ve 25 yıl sigortalılık süresi gerekli. Kadınlar 58, erkek sigortalılar 60 yaşında emeklilik hakkı elde ediyor.
Engelli ve malulen emeklilik seçenekleri
Vergi indirimiyle erken emeklilik
En az %40 engellilik raporu bulunan çalışanlar, engelli indirimi hakkı ile yaşa takılmadan emekli olabiliyor. Prim günü ve sigortalılık süresi, rapor yüzdesine göre değişiyor:
– %40 ila %49 arası için 18 yıl ve 4100 gün,
– %50–59 arası için on altı yıl ve 3.700 gün,
– %60 üstü için on beş yıl ve 3960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilik koşulları
İş gücünün büyük kısmını kaybeden çalışanlar, sağlık kurulu raporu ile 1800 prim günü temelinde malulen emekli olabiliyor. Bu uygulama, sadece çalışamayacak durumda olan kişiler için uygulanabilir. Emeklilikten sonra yeniden işe başlama durumunda maaş kesiliyor.
Prim avantajı ile erken emeklilik
Engelli çocuğu bulunan anneler için özel bir erken emeklilik desteği uygulanıyor. Bu kadınların prim günlerine her yıl için %25 ekleme yapılıyor. Aynı zamanda bu eklenen günler, emeklilik yaş hesabından düşülüyor. Böylece kadınlar daha erken emekli olma hakkı elde ediyor.
Emeklilik stratejisi nasıl olmalı
-
Emeklilik planınızı, sigorta başlangıç tarihinize göre hesaplayın.
-
Eksik günlerinizi, borçlanma seçenekleriyle doldurun.
-
Engelliyseniz, vergi indirimi gibi ek avantajları değerlendirin.
-
Çocuğunuz engelliyse, prim artış haklarından yararlanarak emeklilik sürenizi öne çekebilirsiniz.